Soi bàng quang là phương pháp chẩn đoán bướu bàng quang bởi vì nó ít nguy cơ, và cho phép lấy mẫu sinh thiết. Ngoài ra còn cho phép nhìn thấy tổn thương trực tiếp để chẩn đoán một số bệnh khác của bàng quang. Thực hiện cho bệnh nhân ngoại trú. Với gây tê bằng cách bơm thuốc tê vào niệu đạo, tê bề mặt. Sử dụng chất gây tê dạng lidocain, vừa có tác dụng bôi trơn, vừa có tác dụng gây tê, làm cho việc soi bàng quang dễ chịu.
Soi bàng quang có thể là phương pháp làm bệnh nhân bối rối. Do bệnh nhân phải cởi quần và phơi bài bộ phận sinh dục, để có thể soi được. Vì vậy hành động soi bàng quang nên làm với sự tôn trọng tối đa từ phía nhân viên y tế
Chỉ định soi bàng quang cho những trường hợp sau đây
- Nhiễm trùng tiểu
- Tiểu máu (hematuria)
- Tiểu không kiểm soát (incontinence) hoặc bàng quang tăng hoạt (overactive bladder)
- Có tế bào lạ trong nước tiểu
- Cần phải đặt thông
- Tiểu đau, đau vùng chậu mạn tính, viêm bàng quang kẻ
- Tắt nghẽn đường ra như tiền liệt tuyến lớn, hẹp niệu đạo
- Sỏi niệu
- Bất thường như polýp hay bướu bàng quang
Chống chỉ định của soi bàng quang
- Nhiễm trùng cấp tính
- Không chịu được đau.
- Hẹp niệu đạo
- Dị ứng với lidocain hay Latex
Kỹ thuật soi cho nam
Vớ kỹ thuật soi mềm ngày nay, hay cải tiến kỹ thuật làm cho máy soi có kích thước nhỏ hơn, có thể soi hết bàng quang, hay có thể đốt bướu trong lúc soi.
Máy soi mềm như hình trên là dụng cụ lý tưởng soi bàng quang, thấy được tất cả vị trí niêm mạc bàng quang.
Máy soi sẽ được đưa vào niệu đạo để soi hình ảnh từ niệu đạo, lúc này yêu cầu bệnh nhân thả lỏng, để máy có thể đi qua cơ thắt ngoài. Không nên truyền nước quá nhiều vào bàng quang gây căng tức bàng quang. Nếu nước tiểu có nhiều cặn hay máu làm mờ thì có thể truyền nước thêm vào. Nhìn hai thành bên, nếu thấy tồn thương thì có thể tiến gần máy hơn. Nhìn phần đỉnh của bàng quang với sự trợ giúp của bàng tay đè trên bụng, xong khảo sát phần tao giác, phần đày của bàng quang. Chu ý không nên cọ sát đầu máy soi vào niêm mạc bàng quang khi di chuyển.
 |
| Máy soi mềm |
Máy soi sẽ được đưa vào niệu đạo để soi hình ảnh từ niệu đạo, lúc này yêu cầu bệnh nhân thả lỏng, để máy có thể đi qua cơ thắt ngoài. Không nên truyền nước quá nhiều vào bàng quang gây căng tức bàng quang. Nếu nước tiểu có nhiều cặn hay máu làm mờ thì có thể truyền nước thêm vào. Nhìn hai thành bên, nếu thấy tồn thương thì có thể tiến gần máy hơn. Nhìn phần đỉnh của bàng quang với sự trợ giúp của bàng tay đè trên bụng, xong khảo sát phần tao giác, phần đày của bàng quang. Chu ý không nên cọ sát đầu máy soi vào niêm mạc bàng quang khi di chuyển.
Kỹ thuật soi cho nữ
Kỹ thuật soi cho nữ cũng tương tự như nam giới, sử dụng máy soi mềm hay soi cứng, vì niệu đạo nữ ngắn.
Máy soi cứng như hình trên sẽ cho phép sinh thiết khối u, hay đốt không u nhỏ với sự trợ giúp của laser hay điện. Khi cho máy soi vào niệu đạo nữ nên cho võ máy kèm obturator bên trong với đỉnh nhọn hướng xuống vị trí 6 giờ sau khi vào được bàng quang thì xoay lại 180 độ.
Khi rút obturator ra khỏi máy soi để tránh nước tiểu văng tung tóe ra bên ngoài nên tì đầu máy soi vào thành của bàng quang. Chú ý là vùng tam giác bàng quang là vùng nạy cảm nhất của bàng quang, vì vậy nên tránh chạm vào vùng này.
Khi sử dụng máy soi 70 độ, nên quét hết niêm mạc bàng quang sao cho máy soi di chuyển theo hình nón.
Sử dụng hệ thống camera để đào tạo hay để cho bệnh nhân có thể thấy trong lúc soi.
Sinh thiết trong lúc soi
Trong lúc soi bác sĩ sẽ lấy một hay nhiền mảnh mô để làm sinh thiết, xem có ung thư hay không. Quá trình lập bảng đồ trong lúc sinh thiết, thông thường sinh thiết sẽ lấy từ bên trái, bên phải, đáy, đỉnh, và tam giác bàng quang, cũng như niêm mạc niệu đạo tiền liệt tuyến
Sinh thiết phải đủ sâu và đốt cầm máu nếu thấy cần thiết. Mẫu sinh thiết pảhi để trong những lọ đựng khác nhau. Nhà giải phẫu bệnh sẽ đọc kết quả trên từng mẫu khác nhau, bất thường trên vị trí nào, để mà theo dõi.
Sau thủ thuật
Sau thủ thuật bệnh nhân có thể có cảm giác nóng rát đường tiểu và có ít máu ra trong khi đi tiểu. Nếu sử dụng máy soi cứng thì sau thủ thuật bệnh nhân có thể có rỉ nước tiểu do tổn thương niệu đạo. Thi thoảng bệnh nhân có đau bụng dưới do cơ bàng quang co thắt, nhưng không thường gặp
 |
| Máy soi cứng |
Khi rút obturator ra khỏi máy soi để tránh nước tiểu văng tung tóe ra bên ngoài nên tì đầu máy soi vào thành của bàng quang. Chú ý là vùng tam giác bàng quang là vùng nạy cảm nhất của bàng quang, vì vậy nên tránh chạm vào vùng này.
Khi sử dụng máy soi 70 độ, nên quét hết niêm mạc bàng quang sao cho máy soi di chuyển theo hình nón.
Sử dụng hệ thống camera để đào tạo hay để cho bệnh nhân có thể thấy trong lúc soi.
Sinh thiết trong lúc soi
Trong lúc soi bác sĩ sẽ lấy một hay nhiền mảnh mô để làm sinh thiết, xem có ung thư hay không. Quá trình lập bảng đồ trong lúc sinh thiết, thông thường sinh thiết sẽ lấy từ bên trái, bên phải, đáy, đỉnh, và tam giác bàng quang, cũng như niêm mạc niệu đạo tiền liệt tuyến
Sinh thiết phải đủ sâu và đốt cầm máu nếu thấy cần thiết. Mẫu sinh thiết pảhi để trong những lọ đựng khác nhau. Nhà giải phẫu bệnh sẽ đọc kết quả trên từng mẫu khác nhau, bất thường trên vị trí nào, để mà theo dõi.
Sau thủ thuật
Sau thủ thuật bệnh nhân có thể có cảm giác nóng rát đường tiểu và có ít máu ra trong khi đi tiểu. Nếu sử dụng máy soi cứng thì sau thủ thuật bệnh nhân có thể có rỉ nước tiểu do tổn thương niệu đạo. Thi thoảng bệnh nhân có đau bụng dưới do cơ bàng quang co thắt, nhưng không thường gặp
Vì vậy sau soi bàng quang khuyên và biện pháp sau đây để cho bệnh nhân bớt khó chịu, gồm:
- Uống khoảng 1 lít nước trong vòng 2 giờ.
- Tắm nước nóng để làm dịu cảmm giác nóng rát.
- Đắp khăn ấm lên miệng niệu đạo dương vật.
Bác sĩ có thể cho thêm thuốc khác như, giảm đau, chống co thắt, Methylene Blue, Methanamine, Hyoscyamine sulfate và Phenyl salicylate
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét